Seyyid Safaaddin (Erdebil) Ocağı
Seyyid Safaaddin (Erdebil) Ocağı
Seyyid Safaadin, 1252 yılında Erdebil’de doğdu. 1334 yılında yine Erdebil’de öldü. 16. kuşaktan imam Musa-i Kazım’ın torunudur. İlk eğitimini Erbil’de aldıktan sonra, Şiraz’a gitti.orada çağın ünlü hocaları Seyyid Beyzavi ve Amr Abdullah’tan dersler aldı. Daha sonra Deylem’e gidip, amcazadesi Seyyid Zahid’in dergahına girdi. Onun ölümünden sonra Ocağı başına geçti. Oçağın merkezini Erdebil’e taşıdı.ünü hızla yayıldı. İlhanlı Han’ı Olcaytu ve onun büyük veziri Reşidettin’den himaye gördü. Vezir Reşidettin onun talibi oldu ve Erdebil ocağı’na önemli maddi katkılarda bulundu.
Seyyid Safaaddin’in ölümünden sonra sırasıyla evlatları:
Seyyid Safaaddin İshak (1252-1334)
Seyyid Sadrettin Musa (1334-1392)
Seyyid Hoca Ali (1392-1429)
Seyyid Sadrettin İbrahim (1429-1447)
Seyyid Cüneyd (1449-1460)
Seyyid Haydar (1460-1488)
Seyyid İsmail (1501-1524)
Erdebil Ocağı’nın başına geçtiler.
Araştırmacı yazar Gülağ Öz: “Seyyid Safaaddin’in torunu, Seyyid Hoca Ali’nin (Posta oturma süresi 1392-1429), Erdebil Postunda oturması ile bu ocağın yaşamında, bilimsel olarak Aleviliğin bütünlüğüne ve Alevi felsefesinin, Anadolu Aleviliği ile aynı paralelde gitmesine önayak olmuştur. Çünkü, Hoca Ali, Hacı Bektaş Veli Dergahı ile ilişkilerine önem vermiş, sürekli iletişim kurarak, Hacı Bektaş felsefesini Erdebil’e taşımıştır. Hatta Timur’un Anadolu’da Osmanlı devleti’ne yaptığı o büyük saldırı sonucunda Yıldırım Beyazıt’ı yenmesiyle birlikte, Anadolu’da yaşayan “Tekke” Hamit ve Karaman Türkmenleri’nden Alevileri tutsak yaparak yanında götürmesi ve Hoca Ali’nin onları bağışlatıp yanında bırakması sonucu, Türkmen nüfusun ve Anadolu Alevi bilincinin buralara, taşınmasına neden olmuş ve bu sonuç gelecekte Şah İsmail’in büyük bir devlet kurmasının temellerini oluşturmuştur.” denmektedir.
Seyyid Safi, Anadolu ve Horasan Erenleri ile sürekli ilişki içinde oldu. Aleviliğin kurumsallaşması ve kurallara bağlanması için önemli katkılar yaptı. Alevi yo ve erkanını anlatan bir de “Buyruk” yazdı. Bu Buyruğu, yazar Mehmet Yaman “Erdebilli Şeyh safi ve Buyruğu” adlı yapıtıyla derlemiştir.
Bu Buyrukla, insana iyiyi, güzeli, doğruyu öğütlemiştir. Buyruktan bazı alıntıları aşağıya alıyoruz:
Öğütlerin ve bilimin sonu yoktur. Ancak her “Pir”e lazım olan şudur ki; her Cuma günü, gücü yettiği kadar cemaatine edep ve erkan öğrete.
Hz.imam Ali buyurur ki: “Her bir kişide yedi Kal’a vardır. Her Kal’a dört kat hisar burcu ile çevrilidir ve oniki burcu vardır. Hepsi “edep” üzerinedir. Eğer o burçlara şeytan girer ise, elbette gönül tahtına oturur ise, o kişi cehennem ateşine müstehak olur. Bu edeplere sahip çıkmak, şeytana uymamak gerek.”
Yine imam Ali buyurur ki: “Dört şey insanı olgunlaştırır: sözü güzel ola, huyu güzel ola, yolu güzel ola, halka iyilik eyleye.”
İmam Hüseyin buyurur ki: “dört şeyi terk etmek gerek: Hiddet, gazap, kibir ve tembellik. Bir talip, bir kimseyle Müsahip (Yol Kardeşi) olunca, Mürşitlerin (Yol gösterici) buyruğunca yola girmeli. Birbiryapmazlarsa, müsahipliğe layık değildir.
Eğer bir kişi Muhammed-Ali kavliyle özünü bir kamil müsahibe bağlayıp yola girmez ise, o kişinin yediği içtiği tamamen haramdır.
Müsahip olur ki: Erenlerin izini izleye, mürşid’in rızlığını gözleye.
Musahibin, müsahipten gizli saklısı yoktur. Eğer gizli saklısı var ise, o müsahip yoldan çıkmıştır.
Eğer bir müsahip yoldan çıkmış ise, onu bırakıp, yolu izliyen biri ile müsahip olsun.
Kamil Mürşit odur ki; Talibin gönlünü silip temizleye, pırıl pırıl eyleye.
Eğer Talip, Hak’ka ulaşmak, yola girmek istemezse, dünyada ve ahirette yüzü karadır. Erenler zümresinden değildir. Mahşer gününde Oniki imamların huzurunda mahçup olur ve hak’kın 1didarı”nı görmekten mahrum kalır. Tüm Erenler, o talip ile selamı, sabahı kesmelidir”.
Erdebil Pirlerinin soyu şöyle devam etmiştir:
1-Hz.Ali
2-İmam Hüseyin
3-İmam Zeynel Abbidin
4-İmam Muhammed Bakır
5-İmam cafer-i sadık
6-İmam Musa-i Kazım
7-Seyyid Ebul Kasım
8-Seyyid Ahmet
9-Seyyid İsmail
10-Seyyid Muhammed
11-Seyyid Hüseyin Muhammed
12-Seyyid Hasan
13-Seyyid Muhammed
14-Seyyid Şeref Şah
15-.............(okunamamış)
16-Seyyid Muhammed Hafız
17-Seyyid selahaddin
18-Seyyid Kudbettin
19-Seyyid Saleh
20-Seyyid Cebrail
21-Seyyid Emüniddin
22-Seyyid Safaaddin İshak (1252-1334)
23-Seyyid Sadrettin Musa (1334-1392)
24-Seyyid Hoca Ali (1392-1429)
25-Seyyid Sadrettin İbrahim (1429-1447)
26-Seyyid Cüneyd (1449-1460)
27-Seyyid Haydar (1460-1488)
28-Seyyid Şah İsmail (1501-1524)
29-Seyyid Şah Tahmasb
30-Seyyid Hudabent Abbas
31-Seyyid Süleyman
32-Seyyid Şah Abbas
33-Seyyid Şah Hüseyin
34-Seyyid İbrahim
35-Seyyid Hasan
=Seyyid Hakkı=
Kaynak: Veli Saltık-Alevi ocakları